21-09-2012: Rationeel beregenen in bloembollen
Wanneer moet je tulpen beregenen en hoe groot moet de gift zijn? Bloembollentelers in het praktijknetwerk ‘State of the art irrigatie tulp’ gaan het uitzoeken. Zij willen beter onderbouwd beregenen, om water efficiënter in te zetten en tegelijkertijd de best mogelijke bolkwaliteit te oogsten.
Tijdens het tulpenteeltseizoen hebben de meeste kwekers te maken met een tekort aan water voor een goede groei en ontwikkeling van het gewas. In een droog voorjaar werken bovendien bodemherbiciden en meststoffen minder goed. Vandaar dat telers regelmatig hun tulpen beregenen. In het droge jaar 2011 was dat zelfs 6 tot 8 keer en dat leidde tot een ongekend hoog water- en brandstofverbruik.
Of al dit water goed terecht is gekomen, weet niemand. Telers baseren hun beslissing veelal op ervaring. Naast de ingestelde gift speelt ook de wind een grote rol. Vooral als er met een kanon wordt beregend is de waterverdeling ongelijk en sterven de tulpen eerder af op plaatsen waar te weinig water is gevallen. Dit is slecht voor de kwaliteit van de partij tulpen. De stadiumontwikkeling verloopt ongelijker, en rijpere bollen worden eerder met Fusarium besmet. Onrijpe bollen bewortelen later slechter en mineralen zijn mogelijk minder goed in de bol vastgelegd.
Als vertrekpunt voor verbetering hebben de netwerkdeelnemers afgelopen seizoen op twee locaties vochtmeters (Dacom bodemvochtstation) geplaatst. Deze brengen het beschikbare water in de bodem continu in kaart. “Dat leverde meteen een aardige discussie op”, zegt netwerkbegeleider Theo van der Gulik van DLV Plant. “Soms wilden telers al beregenen terwijl dat echt nog niet nodig was. En wat op de ene grondsoort voldoende is, blijkt op andere grond te weinig. Op een humeuze grond, zoals gescheurd oud grasland, zakt het water minder snel door. Daar moet je wat meer geven omdat de wortels van een tulp pas op 15 cm diepte beginnen. Metingen maken dat goed zichtbaar.
Komende winter willen de telers de ervaringen van dit jaar verder doorspreken en ook de bolkwaliteit beoordelen bij telers die dezelfde rassen telen. Ook rasverschillen zullen aan de orde komen, omdat de ene tulp (wellicht) meer water nodig heeft dan de andere. Komend teeltseizoen wordt er opnieuw gemeten. De belangrijkste vragen van de groep zijn:
- bepalen wanneer gestart moet worden met beregenen en of hulpmiddelen hiervoor goed bruikbaar zijn;
- bepalen welke beregeningstechniek de beste verdeling heeft;
- bepalen welke beregeningstechniek het meest energiezuinig is;
- bepalen welke invloed het bodemvochtgehalte op de mineralisatie / opname in de bol heeft.